MUSIEK SE ONTHOU

MUSIEK SE ONTHOU

As ongetroude jong man, pas uit die weermag geklaar, het ek by Standard Bank in Bloemfontein gewerk terwyl ek met my deeltydse studies besig was. Die Bank het ‘n agentskap op Thaba Nchu, so ‘n rapsie meer as 70 kilometer van Bloemfontein af, gehad. Elke oggend het ek en Herman (nie sy regte naam nie) die pad daarheen in die bank se grys Peugeot 404 aangedurf met Wesley Kekana, die bode-skoonmaker-teeman, alles in een, op die agtersitplek. Die geldtrommel en leersakke met geld is sommer in die kattebak gelaai. Ek en Herman het elkeen ‘n Colt .38 op die heup gehad om onsself mee te verdedig en die geld te beskerm, maar tot my groot teleurstelling was daar nooit regtig enige aksie en rede om te kyk of die rewolwer darem sy werk kon doen nie.

Etenstye het ons die bank se deure gesluit en kosblikke nadergetrek. Wesley het soms vir hom by die Griek se kafee om die draai  ‘n halwe brood en ‘n pak slaptjips gaan koop. Partykeer met ‘n stukkie hoender of ‘n bakkie kerrievleis, dit hang net af hoe na aan pay day dit was. Soms het ons vir Wesley geld gegee om vir ons ook tjips te koop. Dan sit ons drie agter die toonbank by ‘n ou bruin houttafel en eet en drink tee wat Wesley gemaak het. Ons gesels oor alles en nog wat. Die radio wat ek saamgeneem het, speel musiek in die agtergrond.

Herman was bietjie ouer as ek en getroud. Eendag speel daar ‘n lied oor die radio en Herman bars in trane uit. Hy huil ontroosbaar. Ek en Wesley staar geskok na die snikkende man. Dit het my opgeval dat hy merkbaar stiller die voorafgaande klompie dae was. Wesley het half onbeholpe nadergestaan toe ek opstaan om my arm om sy skouers te sit.

“Hey Pel, wat’s fout jong?”

Met sy sakdoek voor sy gesig neem dit ‘n tydjie vir hom om tot bedaring te kom. Sy oë is rooi toe hy eindelik sy sakdoek laat sak.

“Verlede week het ek ‘n ander man saam met my vrou in die bed betrap. Sondag toe vertel sy my dat sy uit die huis uit trek.” Steeds snikkend.

“Herman, nee mannn …”

“Ja, Sondagaand daag die perd daar op om haar te kom oplaai. Ek het met die pistool in my hand op die bed gesit om die twee te gaan skiet.”

“O nee!”

“Jaaa … ek wou regtig, maar ek is so lief vir haar dat ek dit waarskynlik nie sou doen nie. Toe ek in die sitkamer kom, toe hoor ek net daar ry hulle.”

So twee weke later het hy homself in die kop geskiet.

Vandag, toe Gheorghe Zamfir se panfluit die note van The Lonely Shephard so deur die motor se luidsprekers stuur, toe onthou ek weer daardie dag, lank gelede, toe Herman so gehuil het toe die lied begin speel het.

Ag en toe kon ek self nie die trane keer nie. Musiek doen dit soms aan mens.

Tsk!

EERSTE SKOOLDAG

EERSTE SKOOLDAG

My geheue is nogal nie te vrot nie – gegewe die feit dat ek laaaankal nie meer ‘n tiener is nie. Maar om die een of ander rede kan ek nie veel van my eerste skooldag onthou nie.

Doerie jare is ons nie gereed gemaak, voorberei op skool nie. Baie min kinders het “crèche” toe gegaan. Daar was dus nie ‘n grootskool nie – net skóól. Ek dink daai eerste dag was vir my nogal oorweldigend en ek het ‘n informasie-oorlading gehad. Nuwe klere, nuwe boeke, boeksak, vriende. En om nie eers te praat van die nuwe ondervinding en onderwysers nie.

Juffrou Pratt was jonk – en mooi en het ‘n blou Standard 8 gery (heelwat donkerder as die een in die foto).

Later daardie jaar is sy getroud en het toe mevrou Viljoen geword. Ek het baie belangrik gevoel toe sy my eendag gevra het om haar te help om goed na haar kar toe te dra. En erg gekrenk toe sy vir my en Jannie, enkele maande later, met haar rooi stokkie op die hande geslaan het omdat ons aan’t strye gegaan het oor iets terwyl ons moes inkleur.

Dit was die heel eerste keer dat ek tussen so baie kinders was. Party het gehuil en ek het gewonder wat weet hulle – moes ek ook huil? Ek was dan so opgewonde. Maar tog ook onseker oor die nuwe episode in my lewe. Ek het groot in my skoolklere gevoel – soos ‘n skoolseun. My bruin leerrugsak het ‘n reuk van belofte gehad. Binne-in was my nuwe vetkryt en boeke – Sus en Daan. En, baie belangrik, my eerste kosblik en  ‘n plastiek Hart-waterbottel met rooi aanmaakkoeldrank in. In my kosblik was daar varsgebakte brood met tamatie op, ‘n klompie rosyne en ‘n piesang. Fanie het ‘n hardgekookte eier en toebroodjies in syne gehad.

Daardie middag het Allan saam met my huis toe gekom. Ma het met haar bokskamera ‘n foto van ons twee geneem waar ons met stowwerige skoene, skewe pet en das langs die huis staan. Ek was heel opgewonde om die volgende dag weer terug skool toe te gaan.

Min het ek geweet dat ek eintlik nie vir skool in die wieg gelê is nie.